vrijdag 25 januari 2019

Zomaar een straat in Harlingen
de Roepertsteeg (tussen Voorstraat en Noorderhaven)
Als we in de Harlinger geschiedenis terugwandelen, veranderen er veel zaken en omstandigheden. Politiek, bestuurlijk en militair, maar ook qua dagelijkse leefomstandigheden. Ziektes, droogtes, overstromingen en natuurrampen treffen we met de nodige regelmaat aan. Harlingen kreeg met tyfus, malaria, griepepidemieën. Tuberculose werd gaandeweg een volksziekte. De ontploffing van de Indonesische v...ulkaan Krakatau in 1883 luidde een periode van hongersnood in. De asdeeltjes versluierden de zon, gedurende vijf jaar. Een periode zonder zomer en gewassen, die niet wilden groeien.
Als grote groepen mensen dicht op elkaar wonen, is hygiëne belangrijk. Het vermijden en bestrijding van overlast door mens of dierlijke ontlasting.
De vaste bewoners van Harlingen gebruikten een “pispot”, voor de rijken, en een tonnetje voor de overigen. Die werd geleegd door de karreman. Deze droeg een leren lap over hoofd en schouder. Ter bescherming.
De kar werd in Harlingen, om de afschuwelijke stank, de “Boldootkar” genoemd.
Op composthopen na (Asveld), was er geen afvalprobleem. Het was organisch of werd hergebruikt. Stenen gingen eeuwen mee.
Maar wat te doen met de bezoekers, de handelaren van buiten en de zeelui? Openbare toiletten waren er niet, bomen en struiken afwezig.
De oplossing was de groep van buiten een penning te laten kopen (aan de poorten en het havenkantoor), dat het recht gaf, om zich op daartoe aangewezen plekken te ontlasten. Tot die plekken behoorde de Roetertsteeg, die overigens in het verleden de “Poeper(t)steeg" heette.
 

Geen opmerkingen:

Een reactie posten