FRIESE VECHTERS

De Romeinen gebruikten de Friezen het liefst als huursoldaat, dan ze tot tegenstander te maken. Voor een veldslag doorliepen deze Friese krijgers, die naakt waren, zich hadden beschilderd en hun haar met leem tot een hanenkam hadden gekneed, een ritueel, waardoor ze in een fanatieke en krijgslustige trance kwamen. Deze wijze van vechten lijkt sterk op die van de Schotten en Picten (“the painted ones”) in Noord-Engeland. Zij hielden de Romeinen op afstand en Keizer Hadrianus bouwde zelfs een muur van kust tot kust, om ze buiten te houden. In Friesland zijn meerdere Romeinse munten gevonden, meegebracht door Friezen, die in den vreemde voor Rome hadden gevochten.
Ook zijn grafstenen gevonden, in Engeland, van Friezen, die vochten en stierven voor Rome. De Romeinse keizers hielden er lijfwachten op na, die veelal uit Noord-Europa kwamen. In de kronieken worden Bataven en Friezen genoemd.
Toen het laatste legioen zich aan de Engelse Zuidkust inscheepten en naar Rome vertrokken, ontstond in Noord-West Europa een gezagsvacuum, waar Germaanse stammen (Angelen en Saksers) op insprongen. Allereerst als huursoldaten voor de (zelfuitgeroepen) Engelse regionale koningen, maar later als veroveraars. Dit is de tijd, waarin de mythe van Koning Arthur ontstond, waarin de plaatselijke (Keltische) bevolking, naar het westen gedrongen. De Angelsaksische aanvoerders verklaarden zich tot bezitter van de grond. “They were there to stay.” Dat gold echter niet voor de derde groep “barbaarse” invallers, de Friezen.
Grote groepen krijgsheren, met hun vazallen, uit de Frieslanden waagden de oversteek en verbonden zich met de Angelsaksiche strijdmacht. In de kronieken uit die tijd staat het letterlijk: Friezen waren handelaren (plunderaars) en bleven mobiel. Dat er ook strijders uit Wester/Oostergo bij betrokken waren, blijkt duidelijk uit het feit dat in de 5e/6e eeuw het aantal inwoners in deze regio terugloopt.
In een definitieve slag verdreven de Angelsaksen, de strijdmacht van e Noormannen, die onder aanvoering stond van roemruchte Harald waartussen zich ook Friese huursoldaten bevonden, definitief uit Engeland. De overwinnaars was geen rust gegund. Men spoedde zich naar Zuid-Engeland, waar Willem de Veroveraar, met zijn Normandische leger was geland. Bij Hastings botsten beide strijdmachten op elkaar. Vermoeidheid, de soldaten hadden er een mars van honderden mijlen opzitten. was waarschijnlijk de reden, dat de Angelsaksers het onderspit dolven. Engeland had een nieuwe machthebber, Willem en een nieuwe macht, de Normandische adel.

Ondanks dat bij Middeleeuwse oorlogen duizenden doden vielen, werden er ook duizenden gevangenen gemaakt. Er zijn voorbeelden waarin de verliezende partij (letterlijk) over de kling werd verjaagd. Maar vaker overwon het economische gewin: Rijke gevangenen konden worden vrijgekocht en de overigen werden als slaaf verkocht. Zo kon het gebeuren dat door Willem gevangen genomen krijgers, werden doorverkocht aan de keizer van Byzantium en aan zijn hof een elite-lijfwacht vormden. Onder hen waren Angelen en Saksers en hoogstwaarschijnlijk ook Friezen.