HARLINGER WANDELVERHALEN
HEIDENSE SYMBOLEN BOVEN HARLINGER DEUREN (1): De levensboom (Yggdrasill)

Voor de Kelten, de Germanen, de Noorse volkeren en de Friezen stond de LEVENSBOOM centraal. Deze boom verbond de 9 werrelden, die zij kenden en was het symbool van eeuwenoude kennis en wijsheid. Op bepaalde plaatsen, o.a. Almenum, werden deze levensbomen aanbeden en vereerd. Het was christelijke missionarissen en vorsten er dan ook veel aan gelegen om deze heiligdommen te vernietig...en en de bomen om te hakken. Almenum was in 777 aan de beurt, toen Gustav Forteman, op last van Karel de Grote, dit heiligdom met de grond gelijk maakte en de eerste Michaelkerk bouwde. De moord op Bonifatius en zijn reisgenoten kwam voort uit de betrokkenheid van deze heilige, bij het omhakken van “levensbomen” in Duitsland.
Yggdrasill werd in het verleden vaak gezien als een gigantische es. Vele wetenschappers zijn het er tegenwoordig over eens dat er ooit een fout is gemaakt bij de interpretatie van de oude geschriften en dat de boom zeer waarschijnlijk een venijnboom (Taxus baccata) is. De vergissing zou haar oorsprong vinden in een alternatief woord voor de taxusboom in het Oudnoords; namelijk 'naald es' (barraskr). Daarnaast wordt in oude bronnen, waaronder de Edda's, gesproken over een vetgrønster vida wat "altijd groene boom" betekent. Een es verliest in de winter echter zijn bladeren, terwijl een taxus zijn naalden behoudt.
Naaldbomen werden in het verleden vaak gezien als heilig, omdat ze nooit hun groen verliezen. De levensboom was niet alleen een symbool uit de verhalen, maar ook verzamelden de aanhangers van natuurgodsdiensten zich ook rond een oeroude boom. Sjamanen raakten in trance en er werden er verhalen verteld uit de Edda's. De taxus geeft op warme dagen gasvormige taxine af, een stof die bij mensen tot hallucinaties kan leiden of zelfs een bijna-doodervaring kan oproepen waarbij de geest het lichaam tijdelijk kan verlaten. Dit kan men ook herkennen in het verhaal over Odin die na negen dagen 'levenloos' aan de boom te hebben gehangen zijn openbaring kreeg met betrekking tot de runen.
In vergelijking tot de es, heeft de taxus een veel langere levensduur. De leeftijd van de venijnboom van Fortingall in Schotland wordt geschat op meer dan 2000 jaar. In de belevenis van de mensen toen waren zulke oude bomen onsterfelijk en werden daarom gezien als heilige bomen. Hier ligt waarschijnlijk ook de reden dat Roodbaart, de tuinarchitect, geen naaldbomen in de Engelse Tuin aanplantte.

Ondanks de “vervolging” van de levensbomen en de bijpassende religie, treffen we dit symbool nog op vele huizen aan, o.a. In Harlingen, als boven licht boven de voordeur. Ze vallen als zodanig niet meer op, omdat de gemeente de bewoners/eigenaren in het verleden dwong om Yggdrasil donkergroen, dan wel wit te verven. Het is m.i. tijd om deze oeroude symbolen van een passende kleur te voorzien.